BUSİAD: Daralma her alanda hissedilmeye başlandı
BURSA (İGFA)-BUSİAD, Bursa ekonomisinin nabzını tutmak amacıyla 2023 Temmuz ayında gerçekleştirdiği BUSİAD İktisadi Yönelim Araştırması sonuçlarını açıkladı.
Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Özdemir’in katkılarıyla gerçekleştirilen çalışmada, ankete katılan firmaların performanslarında zayıflama gözlemlendi önceki çeyreğe kıyasla. Firmalar söz konusu zayıflama eğiliminin önümüzdeki altı ay içinde devam edeceğini belirtirken, üretim hacminin ortalama olarak bir önceki çeyreğe göre değişimini zayıflama yönünde teyit ettiler. Firmalar, trendin önümüzdeki üç aydan itibaren kalıcı olduğunu kaydetti.
İSTİHDAM VE YATIRIMDA ŞİFA…
Ankete katılan şirketlerde istihdam performansı bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak zayıflarken, eğilimin önümüzdeki üç ay için de geçerli olacağı anlaşıldı. Önümüzdeki üç ay için fiyat maliyetlerinde artış bekleyen firmalar, makine teçhizat yatırımına pek istekli görünmüyor. Ankete katılan firmaların makine-teçhizat yatırımlarında önümüzdeki 12 ayda bir önceki 12 aya göre ortalama olarak bir önceki çeyreğe göre güçlü düşüş gösterdiği, imalat sanayi firmalarında eğilimin daha sınırlı olduğu belirlendi. .
İhracatçı firmaların son üç aylık siparişlerinin bir önceki çeyreğe göre ortalamada zayıflayan yönde güçlü bir değişim gösterdiği gözlenirken, önümüzdeki üç ayda da bu trendin devam etmesi bekleniyor. Ankete katılan şirketler önemli bir faiz oranı riski altında bulunmamakla birlikte imalat sanayinde ortalama olarak faiz oranı riskinin bir önceki çeyreğe göre sınırlı bir artış gösterdiği görülmektedir. İmalat sanayi şirketleri için kur riski açısından da emsal bir eğilim belirlenmiştir. Firmaların finansman ihtiyacının arttığı gözlemlense de bir önceki çeyreğe göre trendin azalan yönde değiştiği anlaşılmaktadır. Öte yandan, önümüzdeki üç aya ilişkin TL kredi faiz oranı beklentisi bir önceki çeyreğe göre ortalamada güçlü artış yönünde değişti. Firmaların karlılık seviyelerinde bir önceki çeyreğe göre ortalamada sınırlı bir zayıflama olduğu görülmektedir. Döviz kurlarındaki değişimlerin satış fiyatlarını etkileme oranının 0-3 ay ortasındaki eğilimini güçlü bir şekilde sürdürdüğü görülmektedir.
BİRİM MALİYETLERDE ARTIŞ…
Ankete katılan şirketlerin çoğu, ortalama birim maliyetlerinin önceki üç aya göre artmasını beklerken, artış yönündeki değişim beklentisinin ise bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak arttığı görülüyor. Firmalar, önümüzdeki üç aya ait satış fiyatlarının bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak önemli ölçüde değişmesini bekliyor. Ayrıca, yıl sonu yıllık üretici fiyatları enflasyonu beklentisi bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak önemli ölçüde değişmiştir.
Anket sonuçlarını pahalıya çıkaran BUSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Küçükkayalar, seçim ekonomisinin etkilerinin yansıtıldığı Temmuz 2023 BUSİAD İktisadi Yönelim Araştırması’nın “işlerin pek iyi gitmediğini” ortaya koyduğunu söyledi. . Ekonomi yönetimindeki değişimin ve seçim sonrası gerçekçi politikalara dönüşün etkilerinin bir sonraki ankette ortaya çıkmasını beklediklerini kaydeden Küçükkayalar, “Daralmayı her alanda hissediyoruz. Enflasyon, ihracattaki düşüş ve işçilik maliyetlerindeki artış iş insanlarını zorluyor. Yatırımlarda duraklama var. Buna finansa ulaşmanın zorluğu da eklenince ekonomiyi canlandırmak zorlaşıyor. Yeni ekonomi yönetiminin gerçekçi politikalar izleyeceğine dair ilk işaretlerin kısa sürede etkisini göstermesini temenni ediyoruz.
